Doğru yakıtla performansınızı güçlendirin Besin değerine dair bir rehber

I. Gıdaların Besin Kıymeti

II. Besin Kıymeti Iyi mi Hesaplanır

III. Besin Değerinin Önemi

IV. Değişik Besin Değerleri Türleri

V. Besinlerden En Fazla Besin Kıymetini Iyi mi Elde Ederiz

VI. Hayatın Değişik Evreleri İçin Besin Kıymeti

VII. Değişik Esenlik Koşulları İçin Besin Kıymeti

VIII. Rejiminizin Kafi Besin Değerine Haiz Olduğu için Iyi mi Güvenli Olmuş olursunuz?

IX. Besin Kıymeti Hakkında Yaygın Yanlış Anlamalar

Sıkça Sorulan Mevzular

Hususiyet	Yanıt
Atletik performans	Sıhhatli bir rejim, vücudunuzun muntazam emek vermesi için gerekseme duyduğu gıdaları sağlayarak atletik performansınızı iyileştirmenize destek olabilir.
Enerji seviyeleri	Sıhhatli beslenmek, gün boyu enerji seviyenizi korumanıza destek olabilir.
Beslenme	Beslenme, vücudunuzun muntazam emek vermesi için gerekseme duyduğu gıdaları sağlama sürecidir.
Spor beslenmesi	Sporcu beslenmesi, sporcuların en iyi performansı gösterebilmeleri için gerekseme duydukları gıdaları sağlama bilimidir.
Tahsil	Antrenman, vücudunuzu fizyolojik aktiviteye hazırlama sürecidir.

II. Besin Kıymeti Iyi mi Hesaplanır

Bir gıdanın gıda kıymeti aşağıdaki faktörlere bakılarak hesaplanabilir:

• Kalori
• Karbonhidratlar
• Proteinler
• Yağlar
• Lif
• Vitaminler
• Mineraller

Kaloriler, bir gıdanın sağlamış olduğu enerjinin bir ölçüsüdür. Karbonhidratlar, proteinler ve yağların tüm bunlar kalori sağlar, sadece değişik miktarlarda. Karbonhidratlar gram başına 4 kalori, proteinler gram başına 4 kalori ve yağlar gram başına 9 kalori sağlar.

Karbonhidratlar vücudun ana enerji deposudur. Hücreler tarafınca enerji için kullanılan glikoza parçalanırlar. Proteinler dokuları inşa etmek ve onarmak, enzim ve hormon yapmak için kullanılır. Yağlar enerji depolamak, vücudu izole etmek ve organları korumak için kullanılır.

Lif, vücut tarafınca parçalanamayan bir karbonhidrat türüdür. Hazım sisteminin sıhhatli kalmasına destek verir ve kolesterol seviyelerini düşürmeye destek olabilir.

Vitaminler ve mineraller, vücudun minik miktarlarda gerekseme duyduğu temel besinlerdir. Metabolizma, gelişme ve büyüme şeklinde muhtelif vücut fonksiyonlarında rol oynarlar.

Bir gıdanın gıda kıymeti besin etiketinde bulunabilir. Besin etiketi gıdadaki kalorileri, karbonhidratları, proteinleri, yağları, lifleri, vitaminleri ve mineralleri listeler.

Vücudunuzun gerekseme duyduğu bütün gıdaları aldığınızdan güvenli olmak için muhtelif yiyecekler tüketmeniz önemlidir.

Besin Kıymeti Iyi mi Hesaplanır

Bir gıdanın gıda kıymeti aşağıdaki faktörlere bakılarak hesaplanabilir:

• Kalori
• Karbonhidratlar
• Protein
• Yağ
• Lif
• Vitaminler
• Mineraller

Bu bilgiyi bir çok paketlenmiş gıdanın gıda etiketinde bulabilirsiniz.

Bir besinin gıda kıymetini hesaplamak için kalori, karbonhidrat, protein, yağ, lif, vitamin ve mineral değerlerini toplamanız icap eder.

Bir gıdanın gıda kıymetini hesaplamanıza destek olması için gıda hesaplayıcısını da kullanabilirsiniz.

Bir gıdanın gıda kıymetini öğrendiğinizde, beslenme ihtiyacınız olan şeyleri karşılamaya yönelik hangi besinleri yemeniz gerektiği hikayesinde bilgili kararlar alabilirsiniz.

IV. Değişik Besin Değerleri Türleri

Yiyeceklerde bulunabilen birçok değişik gıda kıymeti türü vardır. En önemlilerinden bazıları şunlardır:

• Karbonhidratlar
• Proteinler
• Yağlar
• Vitaminler
• Mineraller

Bu besinlerin her biri vücudumuzda mühim bir rol oynar. Karbonhidratlar bizlere enerji sağlar, proteinler dokularımızı oluşturur ve onarır, yağlar vitamin ve mineralleri emmemize destek verir ve vitaminler ve mineraller muhtelif vücut fonksiyonları için gereklidir.

Sıhhatli kalmak için diyetimizde bütün bu besinlerin dengesini sağlamak önemlidir. Bütün gıda gruplarından muhtelif yiyecekler yiyecek bu dengeyi sağlamamıza destek olabilir.

Yemeklerden En Fazla Besin Kıymetini Iyi mi Alırsınız?

Yemeklerden en fazlaca gıda kıymetini almanın birçok yolu vardır. İşte birkaç ipucu:

• Bütün gıda gruplarından muhtelif besinler tüketin.
• Olası olduğunca tam, işlenmemiş besinleri tercih edin.
• Yiyeceklerinizi buharlı pişirme, fırına verme ya da ızgara şeklinde sıhhatli yöntemlerle pişirin.
• İşlenmiş gıdaların, şekerli içeceklerin ve sağlıksız yağların tüketimini sınırlayın.
• Yavaş yiyin ve yemeğinizin keyfini çıkarın.

Bu ipuçlarını takip ederek, yiyeceklerinizden en fazlaca gıda kıymetini aldığınızdan güvenli olabilirsiniz.

VI. Hayatın Değişik Evreleri İçin Besin Kıymeti

İnsanların beslenme gereksinimleri yaşlarına, cinsiyetlerine, aktivite seviyelerine ve genel sağlıklarına göre farklılık gösterir. İşte yaşamın değişik evreleri için beslenme gereksinimlerinin genel bir özeti:

• Bebekler ve yürümeye başlamış olan çocuklar (0-2 yaş):

  • Gelişme ve gelişmeyi desteklemek için bol bol kaloriye ve besine gerekseme vardır

  • Hayatın ilk 6 ayında yalnız anne sütü ya da mama ile beslenmelidir

  • 6 aylıktan sonrasında katı gıdalar yemeye başlanabilir

• Çocuklar (2-18 yaş):

  • Gelişme ve gelişmeyi desteklemek için bol bol kaloriye ve besine gerekseme vardır

  • Bütün gıda gruplarından muhtelif sıhhatli yiyecekler yemelisiniz

  • Beslenmelerinden kafi gıda alamıyorlarsa multivitamin ya da mineral takviyesi almaları gerekebilir

• Yetişkinler (19-64 yaş):

  • Sıhhatli bir kiloyu korumak için kafi kalori ve gıda elde eden dengeli bir rejim uygulamanız icap eder

  • Bol bol meyve, sebze ve tam tahıl tüketilmelidir

  • Beslenmelerinden kafi gıda alamıyorlarsa multivitamin ya da mineral takviyesi almaları gerekebilir

• Yaşlılar (65+ yaş):

  • Lif payı yüksek, doymuş yağ ve kolesterol payı düşük sıhhatli bir beslenme düzenine ihtiyacınız var

  • Herhangi bir gıda eksikliğini gidermek için multivitamin ya da mineral takviyesi almanız gerekebilir

  • Besin kaynaklı rahatsızlık risklerinin bilincinde olunmalı ve bu tarz şeyleri önlemek için önlemler alınmalıdır

Bunların yalnızca genel yönergeler bulunduğunu belirtmek önemlidir. Bir kişinin hususi beslenme gereksinimleri, koşullarına bağlı olarak değişebilir. Beslenme ihtiyaçlarınızla alakalı herhangi bir sorunuz var ise, doktorunuzla ya da kayıtlı bir diyetisyenle görüşün.

VII. Değişik Esenlik Koşulları İçin Besin Kıymeti

Yiyeceklerin gıda kıymeti, bireysel sıhhat ihtiyaçlarınıza bağlı olarak değişebilir. Sözgelişi, muayyen tıbbi hastalıkları olan kişilerin muayyen gıdaları daha çok ya da daha azca tüketmesi gerekebilir.

Besin değerinin değişik sıhhat koşullarına gore iyi mi değişebileceğine dair birtakım örnekler şunlardır:

• Diyabetli kişilerin kan şekeri seviyelerini denetim altında tutmaları icap eder, bundan dolayı karbonhidrat alımını sınırlamaları gerekebilir.
• Yüksek tansiyonu olan kişilerin sodyum alımını sınırlamaları icap eder.
• Kolesterolü yüksek olan kişilerin doymuş yağ ve kolesterol alımını sınırlamaları icap eder.
• Kansızlık problemi yaşayan kişilerin daha çok demir tüketmesi icap eder.
• Gebe ya da emziren kişilerin büyüyen bebeklerini ya da çocuklarını desteklemek için daha çok gıda tüketmeleri icap eder.

Muayyen bir sıhhat sorununuz var ise, doktorunuzla ya da diyetisyeninizle yiyeceklerin gıda kıymeti ve ihtiyacınız olan gıdaları aldığınızdan güvenli olmak için konuşmanız önemlidir.

Rejiminizin Kafi Besin Değerine Haiz Olduğu için Iyi mi Güvenli Olmuş olursunuz?

Beslenmenizin kafi gıda değerine haiz olduğu için güvenli olmak için yapabileceğiniz birkaç şey var.

Ilk olarak, bütün gıda gruplarından muhtelif yiyecekler yediğinizden güvenli olun. Bu, oldukça muhtelif besinler aldığınızdan güvenli olmanızı elde edecektir.

İkincisi, gıda kıymeti yüksek ve kalorisi düşük yemekleri seçin. Bu, aşırı yemeden beslenme ihtiyacınız olan şeyleri karşılamanıza destek olacaktır.

Üçüncüsü, yemeğinizi sıhhatli yollarla pişirin. Bu, kızartma, ızgara ve derin yağda kızartmadan kaçınmak ve bunun yerine buharlı pişirme, fırınlama ya da kızartmayı tercih etmek demektir.

Dördüncüsü, işlenmiş gıdaların tüketimini sınırlayın. İşlenmiş gıdalar çoğu zaman sağlıksız yağlar, sodyum ve şeker açısından zengindir ve gıda değerleri düşüktür.

Beşincisi, multivitamin ve mineral takviyesi alın. Bu, vücudunuzun gerekseme duyduğu bütün gıdaları aldığınızdan güvenli olmanıza destek olabilir.

Bu ipuçlarını takip ederek, beslenmenizin kafi gıda değerine haiz olduğu için ve vücudunuzun sıhhatli kalmak için gerekseme duyduğu gıdaları aldığınızdan güvenli olabilirsiniz.

IX. Besin Kıymeti Hakkında Yaygın Yanlış Anlamalar

Besin kıymeti ile alakalı insanların sağlıksız seçimler yapmasına yol açabilecek bir dizi yaygın yanlış idrak etme vardır. İşte en yaygın yanlış anlamalardan bazıları:

• “Beslenme mevzubahis olduğunda mühim olan tek şey kaloridir.”

• “Yağ sağlığa zararlıdır.”

• “Kas geliştirmek için bol bol protein tüketmeniz icap eder.”

• “Oldukca fazla meyve yiyemezsin.”

• “Sıhhatli kalmak için multivitamin almanız gerekiyor.”

Bunlar, gıda kıymeti ile alakalı mevcud birçok yanlış anlamadan yalnız birkaçı. Beslenmenizle alakalı bilgili kararlar alabilmeniz için bu yanlış anlamaların bilincinde olmanız önemlidir.

S: Besin kıymeti ile kalori arasındaki ayrım nelerdir?

A: Besin kıymeti bir gıdanın içerisindeki gıda öğelerinin miktarını, kalori ise o gıdanın sağlamış olduğu enerji miktarını anlatım eder.

S: Bir gıdanın sıhhatli olup olmadığını iyi mi anlayabilirim?

A: Sıhhatli yiyecekler seçerken dikkat edilmesi ihtiyaç duyulan birkaç şey var. ilk başlarda, doymuş yağ, kolesterol ve sodyum payı düşük yemekleri arayın. İkinci olarak, lif, vitamin ve mineral payı yüksek yemekleri arayın. Üçüncü olarak, işlenmiş yiyecekler yerine tam besinleri seçin.

S: Besinlerden en fazlaca gıda kıymetini alabilmek için ipuçlarınız nedir?

A: Gıdalardan en fazlaca gıda kıymetini alabilmek için birkaç ipucu:

* Bütün gıda gruplarından muhtelif besinler tüketin.
* İşlenmiş gıdalar yerine tam besinleri tercih edin.
* Yiyeceklerinizi buharlı pişirme, fırına verme ya da ızgara şeklinde sıhhatli yöntemlerle pişirin.
* Doymuş yağ, kolesterol ve sodyum alımınızı sınırlayın.
* Bolca su için.